کویر

هستند کسانی که برای تعطیلات‌شان به خلاف بقیه، دوست دارند به مکان‌ها و نقاط ناشناخته و عاری از هر گونه شلوغی بروند و از میان مکان‌های دیدنی و خوش آب و هوای ایران، کویر را انتخاب می‌کنند. این‌ها کویر را برای این انتخاب می‌کنند تا از راز و رمز آن سر در بیاورند و قدم در بی‌نهایت خلقت خدا بگذارند. این‌ها می‌دانند بزرگی و آرامش کویر، انسان را به اعماق سکوتی می‌برد که در هیاهوی زندگی شهری هرگز قابل دستیابی نیست. این‌ها می‌دانند که در کویر، زمین و آسمان بی‌کران، افق تا بی‌نهایت گسترده است و شب انتهایی ندارد. ستارگان، انبوه و پر نور هستند و راه شیری به روشنی دیده می‌شود. زمین خشک است و نعمت آب و آبادانی را یادآوری می‌کند. ریشه‌های عمیق و طولانی گیاهان از اسقامت می‌گویند و سبزی گیاهان شوره زار از عشق به زندگی.

این‌ها می‌دانند که کویر داستان‌ها دارد برای شنیدن آوایش. باید به زمزمه بادهایش گوش سپرد که از سخاوت زمین می‌گوید و دید که چگونه داغ‌ترین و خشک‌ترین گوشه‌های زمین نیز خاستگاه زندگی‌ است. و به همین دلیل چون در ایران روستاهای کویری بسیاری وجود دارد، قدم در این راه می‌گذارند؛ چون طراوت آبادی‌های کویری در دل بیابان‌های وسیع و غلط خوردن روی شن‌های روان هر کدام لذت خودش را دارد.

در ادامه تعدادی از کویرهای جذاب که جاذبه‌های گردشگری فراوانی هم دارد، معرفی می‌کنیم.

کویر مرنجاب (بند ریگ) یکی از زیباترین نقاط کویری ایران محسوب می‌شود؛ تپه‌های شنی بلند و جنگل‌های تاق، جلوه زیبایی به این منطقه بخشیده است. دریاچه نمک آران و جزیره سرگردان از دیگر نقاط دیدنی منطقه محسوب می‌شوند . چاه تاریخی دستکن در قسمت شرق کویر، محل آبشخور شترهای کاروان‌ها بوده است. کاروانسرای مرنجاب که به دستور شاه عباس صفوی در کنار قنات مرنجاب بنا نهاده شده از جمله آثار تاریخی موجود در منطقه به شمار می‌رود.

کویر ریگ جن ناحیه‌ای است در کویر مرکزی ایران، این منطقه در جنوب سمنان، شرق دریاچه نمک، شمال انارک و غرب جندق قرار دارد. ریگ جن ناحیه وسیعی از تپه‌های شنی و باتلاق‌های نمک است که در دل دشت کویر قرار گرفته است . این ناحیه که جز صعب‌العبورترین نواحی جهان است، در قدیم کاروان‌ها و مسافران کویری هیچ‌گاه از آن عبور نمی‌کردند و اکنون نیز هیچ راه و یا روستای کوچکی در آن وجود ندارد و به غیر از محققان که بسیار انگشت شمار هستند کسی از آن عبور نکرده است.

کویر ساغند در 50 کیلومتری جنوب شرقی روستای ساغند در استان یزد قرار گرفته است. سطح این کویر را نمک‌زار پوشانده و در حاشیه نمک‌زار، نوار باریکی از خاک‌های رسی باد کرده دیده می‌شود. این کویر از جنوب غربی به کوه بنه شور و از جنوب به ارتفاعات نتاک و معدن مس چادرملو محدود می‌شود. این کویر دارای یکی از مهم‌ترین معادن اورانیوم در ایران است که در سال 1364 کشف شد. در جنوب این کویر معادن چادرملو قرار دارند که حاوی سنگ‌های مس، آهن و طلا است.

راه‌های ورود به این منطقه از مسیر آسفالته روستای ساغند به معدن مس چادرملو که از جنوب این کویر می‌گذرد، است. به علت مسایل امنیتی ورود به این کویر بدون هماهنگی و اخذ مجوز از مسوولین ذیربط میسر نیست.

کویر ابرکوه (ابرقو) واقع در 20 کیلومتری شرق شهرستان ابرقو است. این کویر از غرب به کوه گینه علی، از جنوب غربی به کوه‌های پوزه سیاه و حوض سفید، از جنوب به کفه بدر شیراز، از شرق به کوه چاه زرد و از شمال به جاده ابرکوه- تفت محدود می‌شود.
کویر ابرکوه آب اصلی خود را دو رودخانه موجود در حاشیه شمال غربی و رودخانه‌های دیگری که از حاشیه جنوب شرقی وارد کویر می‌شوند، دریافت می‌کند. قسمت اعظم این کویر را نمک‌زار با فرورفتگی‌های پراکنده فرا گرفته است. خاک‌های رسی باد کرده قسمت اعظم بخش جنوبی شرقی را فرا گرفته و به صورت نوار کل نمک‌زار را در قسمت‌های دیگر در بر گرفته است. در حاشیه شمال غربی در حد فاصل خاک‌های رسی و نمکزار باتلاق قرار دارد که به صورت نوار پهنی حاشیه شمال غربی کویر را می‌پوشاند.
راه های ورود به این منطقه از دو طریق، مسیر جاده ابرکوه به تفت و جاده خاکی مزرعه آخوند و دوم مسیر ابرکوه به مهرآباد و سپس جاده خاکی اسفندآباد است.

هرنان، نام قله عظیم سنگی‌ست كه از میان دشت صاف و هموار كویر ابرقو سر به فلك كشیده و یكی از زیباترین پدیده‌های كویری در ایران به شمار می‌رود.

در پایان گزارش باید تاکید کنیم که در فعالیت‌های کویرنوردی لازم است برخی وسایل همواره همراه فرد باشد. این وسایل می توانند در مواقع اضطراری کارساز باشند. مناطق کویری به علت دارا بودن طبیعت خشن قابل پیش‌بینی نیستند، چه بسا سفری که برای 2 روز برنامه‌ریزی شده بدلیل شرایط نا مناسب جوی و یا زمینی تا یک هفته به درازا بکشد، از این رو همواره باید آماده برخورد با خطرات احتمالی بود.