بنام خدا
|
||
|
||
نگار پاکدل : |
||
دولت اشکانیان به 5 سده پایید، از زمان بلاش اول به بعد، در هر گوشهای از ایران یک مدعی بر تخت مینشست. بنابر روایتهای ایرانی، ساسان، موبدی در تختجمشید بود. پسرش بابک، فرمانروایی کوچکی در خور را در دست داشت. بابک توانست بر تخت شاهی فارس تکیه زند و شاه آن سامان شود. پس از او، فرزندش شاپور بر تخت نشست اما حادثه امان نداد و شاپور درگذشت. پس از شاپور، برادرش اردشیر جانشین وی شد، اردشیر فرزند بابک که نیایش، ساسان بود. اردشیری که به نام اردشیر بابکان میشناسیم از خاندان ساسان. آن زمان، اردوان پنجم، واپسین پادشاه پارت یا اشکانی بود. اردوان از شناسایی این سلسلهی جدید محلی خوداری کرد، بنابراین اردشیر به جنگ با وی رفت و پس از 3 جنگ، سپاه اردوان را در جلگهی هرمزدگان (میان بهبهان و شوشتر) شکست داد. در این نبرد، اردوان پنجم، شاه اشکانی کشته شد و اردشیر، شاهنشاه شد. اردشیر ساسانی که شیوهی فرمانروایی ملوکالطوایفی اشکانیان را نمیپسندید، شهریاری نیرومندی را بنیان گذارد که با تشکیلات اداری متمرکز اما رو به گسترش امور را میگذراند. آنگاه که اردشیر، شاهنشاه ایران شد، گمان بر این بود که او کرمان را به پایتختی خود برمیگزیند، اما او پایتخت را از تیسفون(کنار دجله و 35 کیلومتری جنوب بغداد امروز) منتقل نکرد و تیسفون همچنان پایتخت ایران ماند. اردشیر با به روی کار آمدنش، به پشتیبانی از روحانیون زرتشتی پرداخت و با رسمی کردن دین زرتشتی در ایران، پشتیبانی روحانیون را از آن خود و شهریاریاش کرد. او با اعلام اینکه نفوذ هلنیستی(دورهی تفکر فلسفی یونان) را در ایران برخواهد انداخت و انتقام داریوش سوم را از جانشیان اسکندر خواهد گرفت و همهی سرزمینهای شاهان هخامنشی را بازخواهد ستاند، غرور مردم را برانگیخت. البته با نگاهی گذرا بر تاریخ میتوان دریافت که او به همهی وعدههای خود وفا کرد. با نبردهایش ایران را در شمالخاوری(:شرقی) تا جیحون و در باختر(:غرب) تا فرات گسترش داد. دولت ساسانیان دوست داشت اقوام ایرانی در خاور کشور را نیز در زیر یک پرچم، گرد هم آورد از همین روی شماری از بزرگزادگان پارس را به همراه افراد خانواده با سپاهی روانهی آن سوی رود سند کرد. به نوشتهی «رای زاده دونیچند بالی» در کتاب «تاریخ گاکهر»، این ساسانیان در بخشی از پنجاب امروز که به راولپندی، میرسد، استقرار یافتند و نام خانوادگی «کیانی» و «کی» بر خود گذاردند. آنان به پیشهی سپاهیگری ادامه دادند. پس از فروپاشی شاهنشاهی ساسانی، این کیانیان که به اصالت پارسی خود میبالیدند در گوشهای از پنجاب یک دولت محلی تشکیل دادند. هماکنون، ژنرال اشفاق پرویز کیانی، فرنشین ستاد ارتش پاکستان از همین کیانیان است. ساسانیان در درازای چهار سدهای که فرمانروایان ایران بودند نگذاشتند حکومت روم در آسیا پیشروی کند، آیین زرتشت را دین رسمی ایرانیان گذاشتند و رومیان را وادار کردند که پیروان آیین زرتشت را در سرزمین خود به ویژه در بالکان محترم شمارند. برگرفته از تارنمای انوشیروان کیهانیزاده |
بنام خدا
رخدادهای تاریخی و آیینی ایران از 18 تا 24 تیر
امرداد :
شنبه 18 تیر:
فرماندار تخارستان برضد دولت اشکانی و سپس پناهنده شدن او به چین، اختلاف نظر میان حكمران تخارستان (منطقه ای در شمال شرقی افغانستان امروز) و دربار اشكانیان از جولای 127 پیش از میلاد آغاز شد. شاه وقت از دودمان اشكانی سركوبی فرماندار یاغی با فرستادن سرباز را بر مذاكره با او ترجیح داد.
یکشنبه 19 تیر:
عملیات نظامی ناموفق آقاخان محلاتی، آقاخان محلاتی (فرقه اسماعیلیه) كه در زمان محمدشاه قاجار دست به چند اقدام مسلحانه ناموفق زده بود یازدهم ژوئیه سال 1841 میلادی پس از عبور از کویر لوت از طریق قائن رهسپار افغانستان و از آنجا عازم هند شد.
لشكركشی غیر ضروری ایران به روم شرقی؛ درسی برای همه نسلها ، 12 جولای سال 605 میلادی، ارتش ایران به تصمیم خسرو پرویز ـ شاه وقت ـ برای جنگ با روم شرقی از دو سمت ـ جنوب شرقی و جنوب غربی ـ به سوی قلمرو این كشور به حركت درآمد. ستون یکم پس از بیرون راندن رومیان از سوریه و عبور از كوههای «تاروس» واقع در آناتولی غربی (ترکیه) تا دروازه های قسطنطنیه (استانبول) پیش رفت. «تاریخ» از این لشكر كشی به عنوان «جنگ غیر ضروری» كه باعث تضعیف هردو امپراتوری و بعدا ازمیان رفتن هر دو دولت ــ یكی پس از دیگری شد نام برده است.
چهارشنبه 22 تیر:
پیروزی بزرگ ارتش ایران در دیشیا، و تصرف رومانی و مولدوا تا اوكراین، ژوئیه سال 513 پیش از میلاد، و طبق محاسبات تقویمی مورخان اروپایی؛ 13 ژوئیه ( 23 تیرماه و روزی چون امروز) ارتش ایران نیروهای كنفدراسیون گتائه Getae را در كنار دانوب جنوبی، منطقه داكیه Daci =Dacia (تلفظ انگلیسی: دی شیا = رومانی امروز) شكست داد و سراسر بالكان شرقی را ضمیمه قلمرو ایران ساخت (بالكان به معنای رشته كوههای جنگلی، منطقه ای است كوهستانی شبه جزیره شكل در جنوب شرقی اروپا، از دریای آدریاتیك تا دریای سیاه).
پنجشنبه 23 تیر:
نخستین تصویر یک شهبانوی ایران بر سكه ها - هرمز دوم معروف به نیک نفس، در جولای سال 307 میلادی (نیمه نخست این ماه و احتمالا چهاردهم جولای) هرمز دوم، شاه ساسانی ایران اجازه داد كه تصویر بانوی او - دختر پادشاه (محلی) كوشان - بر سكه ضرب شود.
روزی که محمد على شاه قاجار در میهن خود، به سفارت روسیه پناهنده شد! 24 تیر ماه 1288 (15 جولای 1909) شهر تهران پس از یک روز جنگ خیابانی به دست افراد مسلح بختیاری، گیلان و مجاهدین مشروطیت افتاد و محمدعلی شاه قاجار پس از اطلاع از آن، با خانواده اش به ساختمان تابستانی سفارت روسیه در زرگنده قلهک پناهنده شد.